کلمه “کاتا” به معنای “فرم” یا “قالب” است و استاندارد شده کلمه اودای نو کاتا (Odai no Kata) مادر شوگون ایه یاسو توکوگاوا است. در دوره انتقال از ادو به میجی و با از بین رفتن نظام سامورایی، در نظام امپراطوری جدید سلسله مراتب مبارزان توسط مادر شوگان ایجاد شد.
کاتا در کاراته، به طور سنتی به عنوان “فرم اساسی” ترجمه می شود. این توالی حرکات مدون نشان دهنده قسمتهایی از مبارزه است که اساتید فن برای انتقال دانش خود خلق کرده اند. کاتا یک مبارزه خیالی نیست، بلکه باید به عنوان مبارزه ای واقعی در مقابل حریفان مجازی تلقی شود.
بنابراین کاتا یک تمرین ساده کسب روش نیست، بلکه یک مبارزه واقعی است که منطبق با غایت نهایی روحیه تمرین کاراته دو انجام می شود تا هماهنگی بین بدن و ذهن به دست آید.
تعداد کاتاها و ریشه های آنها در مکتب های مختلف کاراته با هم متفاوت هستند.
برای مثال کاتا های سنتی در مکتب کیوکوشین ۳۲ عدد است که شامل کاتاهای ابتدایی و پایه که بصورت اورا (معکوس) نیز تمرین میشوند، کاتاهای تنفسی و کاتاهای پیشرفته تقسیم میشوند. دسته اول از کاتاها برای تمرین اصول اساسی که شامل وضعیت، جابجایی ها، حرکات، تعادل و تمرین عمقی جهت انتقال وزن، رعایت محورهای چرخش بدن و کار بر روی انرژی درونی که به دنبال آن هستیم ابداع شده اند، دسته دوم بر تمرکز و قدرت تنفس تاکید دارند و دسته سوم تکنیکهای پیشرفته و مهارتهای فنی را شامل میشوند.
هر کاتا، هر بخش از کاتا، هدف آموزشی خاصی را دنبال میکند و اغلب مفاهیم “پنهان” عمیق تری (Okuden) را در خود جای داده که هدف آن انتقال دانش استادان با آموزش مستقیم و نه با تکرار ساده حرکات طراحی شده است. این نکات پنهان غالبا با نوشتن فایل انتقال نیستند، بلکه فقط در طول کارگاه ها یا دوره ها منتقل و تمرین می شوند.